مواد و تجهیزات اندازه گیری
مواد مورد نیاز
محلول کربنات سديم 05/٠ نرمال :
٣ تا ۵ گرم کربنات سديم را در حرارت ٢۵٠ درجه سانتيگراد برای مدت ۴ ساعت قرار می دهيم سپس آنرا در دسيکاتور خنک کرده و مقدار ٢/٠±۵/٢ گرم کربنات سديم را وزن کرده و به حجم يک ليتر رسانده اين محلول را بيشتر از يک هفته نبايد نگه داشت اين محلول را با اسيد سولفوريک استاندارد می کنيم.
اسيد سولفوريک يا اسيد کلريدريک 1/ ٠ نرمال :
(۴٠ ميلی ليتر کربنات سديم ٠۵/0 نرمال ) + ( ۶٠ ميلی ليتر آب مقطر) را با اسيد سولفوريک و يا اسيد کلريدريك ١/ ٠ نرمال تا pH برابر ۵ با استفاده از تيتراتور، تيتر مي کنيم ، بعد از اين مرحله روی آن شيشه ساعت گذاشته و برای ٣ تا ۵ دقيقه می جوشانيم وتا pH مورد نظر تيتر می کنيم و از فرمول زير نر ماليته آن را معلوم می کنيم.
A کربنات سدیم وزن شده در یک لیتر
B کربنات سدیم برداشته شده برای تیتراسیون
C میلی لیتر اسید مصرفی
یک میلی لیتر اسید 1/0 نرمال= 5 میلی گرم کربنات سدیم
اسيد سولفوريک يا اسيد کلريدريک ٢ ٠/ ٠ نرمال :
٢٠٠ ميلی ليتر اسيدسولفوريک يا اسیدکلريدريك ١/٠ نرمال را به حجم يک ليتر رسانده و با محلول کربنات سديم ٠۵/٠ نرمال استاندارد می کنيم.
اسيد سولفوريک را با محلول کربنات سديم استاندارد می کنيم و برای تعييين نرماليته آن ١۵ ميلی ليتر کربنات سديم ۵ ٠/ ٠ نرمال را به طريقه پتانسيومتری تيتر ميکنيم.
يك ميلي گرم کربنات کلسيم = يک ميلی ليتر اسيد
فنل فتالئين که به دو روش زير می توان تهيه نمود:
۵ گرم نمک دی سديم فنل فتالئين را در آب مقطر حل کرده و به حجم يک ليتر می رسانيد.
۵ گرم نمک دی سديم فنل فتالئين را در ۵٠٠ ميلی ليتر اتيل الکل ٩۵ درصد حل کرده و به حجم يک ليتر می رسانيد .
متيل اورانژ :
5/٠ گرم متيل اورانژ را در آب مقطر حل کرده و به حجم يک ليتر می رسانيد.
تجهیزات اندازه گیری:
ارلن ماير 100 يا 250 ميلي ليتري
بورت
تشریح روش انجام آزمون:
با توجه به حدود قليائيت مقدار مناسبی از نمونه آب را در يک ارلن ٢۵٠ ريخته و به آن چند قطره معرف فنل فتالئين اضافه می کنيم چنانچه رنگ صورتی ظاهرشد( ٣/٨<pH ) با اسيد ٠٢/ ٠ نر مال تا بيرنگ شدن محلول ادامه داده مقدار اسيد مصرفی را يادداشت می کنيم ( قليائيت موقت يا فنل فتالئين ,قلیاییت کربنات) . چنانجه بعد از ريختن فنل فتالئين هيچ تغيير رنگی ايجاد نشد ، قليائيت فنل فتالئين صفر گزارش می شود .برروی محلول فوق ٣-٢ قطره معرف متيل اورانژ اضافه نموده وتيتراسيون را تا تغيير رنگ از زرد به نارنجی ( نقطه پايانی ) ادامه دهيد pH نقطه پايانی برابر ٣/۴ می باشد(قلیاییت بیکربنات) . به جای متيل اورانژ می توان از برمو کرزول گرين نيز استفاده نمود .
محاسبات و تهیه گزارش:
N : نرماليته اسيد سولفوريک استاندارد
A : حجم اسيد مصرفی
يک بلانک از آب مقطر نيز تهيه نموده و همانند روش قليائيت فنل فتالئين و قليائيت کل عمل می نماييم.
جدول زير ارتباط قليائيت با استفاده از نتايج تيتراسيون را نشان می دهد.
P : قليائيت فنل فتالئين T: قليائيت کل ( متيل اورانژ)
مراجع و مستندات مرتبط:
- Standard Methods For The Examination Of Water And WasteWater.2017,23RD .2320 B